مرکز فوق تخصصی پزشکی ورزشی فوتبال ایران

دقایقی در مرکز فوق تخصصی پزشکی ورزشی فوتبال ایران

رییس مرکز تخصصی پزشکی ورزشی فوتبال ایران تشکیل پرونده‌ سلامت برای تمام تیم‌های باشگاهی و ملی را اتفاق بزرگی در فوتبال ایران می‌داند و تاکید می‌کند که امسال هیچ بازیکنی بدون داشتن گواهی سلامت حق شرکت در بازی‌های لیگ برتر نخواهد داشت. دکتر امیر مردانی متخصص پزشکی ـ ورزشی طی نشستی با خبرنگار علم ورزش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ضمن معرفی فعالیت‌های تخصصی و فوق تخصصی مرکز تخصصی پزشکی ورزشی فوتبال ایران به تشریح فعالیتهای جاری این مرکز پرداخت . گفت و گوی خبرنگار ایسنا را با مدیر این مرکز می‌خوانید. * تمام معاینات پزشکی بر اساس پروفایل استاندارد فیفا انجام می‌شود مرکز تخصصی و فوق تخصصی پزشکی ـ ورزشی فوتبال ایران که یک مرکز استاندارد مناسب برای انجام تمام معاینات و درمان‌های پزشکی ورزشی است، سال گذشته با سرمایه‌گذاری فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ برتر در راستای ارائه خدمات تخصصی پزشکی ـ ورزشی به تیم‌های ملی و باشگاهی در ساختمان شماره دو آکامی ملی فوتبال افتتاح شد. از سوی دیگر با توجه به افزایش آمار مرگ‌های ناگهانی ورزشکاران طی سال‌های گذشته در دنیا فدراسیون فوتبال و کمیته‌ پزشکی معاینات پزشکی قبل از شروع فصل رقابت‌های لیگ برتر را به همین منظور برای تمام بازیکنان لیگ و تیم ملی اجباری کرد که این معاینات پزشکی براساس یک پروفایل و فرم استاندارد فیفا انجام می‌شود تا از بروز مرگ‌های ناگهانی در جریان بازی‌ها تا حد زیادی پیشگیری شود.این اقدام که اتفاق فرخنده برای فوتبال ایران است که با همت کمیته پزشکی فوتبال اتفاق افتاده است. * بازیکنان برای دریافت گواهی سلامت باید از 8ایستگاه عبور کنند در این مرکز از ایستگاه های مختلفی اعم از ایستگاه ارتوپدی که خود شامل سه ایستگاه زانو، مچ پا و ایستگاه کمر و ناحیه لکن، ایستگاه قلب که نوار قلب و اکو کادریو گرافی از بازیکنان گرفته می‌شود، ایستگاه اپتومتری که بینایی افراد مورد سنجش قرار می‌گیرد! ایستگاه تغذیه که آنتروپومتری و درصد چربی بدن بازیکنان محاسبه می‌شود. همچنین یک ایستگاه شرح حال داریم که شرح حال کاملی از بیماری‌ها و بیماری‌های قلبی ورزشکاران گرفته می‌شود که در پایان پس از انجام معاینات در این ایستگاه‌ها به بازیکنان گواهی سلامت جهت شرکت در بازی‌های لیگ برتر صادر می‌شود. * بازیکنان فاقد گواهی سلامت حق شرکت در لیگ برتر را ندارند معاینات پزشکی فقط به قبل از شروع فصل لیگ برتر خاتمه پیدا نمی‌کند، به عنوان نمونه در نیم فصل دوم که اکثر باشگاه‌ها اقدام به جذب بازیکن خارجی می‌کنند یا بازیکنی که می‌خواهد از لیست بازیکنان تیمی خارج شود گواهی عدم توانایی بازی برای خروج وی از آن تیم صادر می‌شود. البته تمام تست‌هایی که در این مرکز به عمل می‌آید علاوه بر این که طبق استانداردهای تعریف شده فیفاست، یکسری معیارهای ملی نیز به معیار های بین المللی افزوده شده است. لذا از این رو تمام بازیکنان تیم‌های باشگاهی و ملی باید دارای پرونده‌ سلامت باشند و بازیکنان فاقد گواهی سلامت از امسال حق شرکت در بازی‌های لیگ برتر و ملی را ندارند، این اتفاق بزرگی است که در فوتبال ایران برای اولین بار رخ داده و از آن باید حمایت کرد. البته امسال به تیم‌ها یک فرصت دیگری نیز داده شده و آن هم این است که پس از شروع بازی‌های لیگ برتر نیز می‌توانند تست پزشکی انجام دهند اما از سال آینده بازیکنان بدون داشتن پرونده‌ سلامت قبل از شروع فصل حق شرکت در بازی‌های لیگ را نخواهند داشت . * بازیکنان خارجی به جز تست سلامت از نظر عملکرد اندام تحتانی نیز مورد سنجش قرار می‌گیرند در این مرکز شاخص های عملکرد بازیکنان مانند vo2max بررسی نمی‌شود. چون این شاخص بیشتر تست‌های عملکردی بازیکنان است در حالی که در این مرکز تنها سلامت بازیکنان مورد بررسی و سنجش قرار می‌گیرد نه عملکرد آنها؛ در خصوص بازیکنان خارجی پروسه تست های پزشکی تا حدودی بیشتر است یعنی علاوه بر تست سلامت از آنها یکسری تست‌های عملکردی در راستای ارزیابی سلامت اندام تحتانی گرفته می‌شود و پرونده‌ سلامت آنها سخت تر و سنگین تر از بازیکنان داخلی است. از سوی دیگر تنها درمانگاه مرجع رسمی برای بررسی و سنجش سلامت بازیکنان خارجی فوتبال کلینیک پزشکی ـ ورزشی فوتبال ایران است که پرونده‌ سلامت بازیکنان داخلی و خارجی در همین مرکز تشکیل و یک نسخه خلاصه پرونده‌ به باشگاه‌ها ارائه می‌شود، در حقیقت اصل پرونده‌ در مرکز پزشکی آکادمی فوتبال باقی می‌ماند مگر این که باشگاه‌ها بخواهند پرونده‌ اصلی را در صورت درخواست به AFC یا فیفا بفرستند. * به زودی درمانگاه پیشگیری از آسیب در کلینیک آکادمی فوتبال راه‌ندازی می‌شود بررسی آناتومی ورزشکاران یک بحث دیگری است و خود درمانگاه پیشگیری از آسیب را می‌طلبد که علاوه بر بررسی آناتومی ورزشکاران سایر تست‌های عملکردی نیز در آن انجام شود، البته این مساله جزء برنامه‌های آینده این مرکز است که درمانگاه پیشگیری از آسیب را راه‌ندازی کنیم تا ابتدا تست‌های پیشگیری از آسیب از بازیکنان گرفته و سپس براساس تست‌ها تمرینات خاصی تجویز شود. همچنین برای پیشگیری از مرگ‌های ناگهانی در اولین قدم در این مرکز سعی کردیم با انجام اکو قلبی و گرفتن نوار قلبی تا حد امکان از بروز مرگ ناگهانی ورزشکاران جلوگیری کنیم. که در این زمینه به موفقیت‌های زیادی نیز دست یافتیم، اما این که ادعا کنیم با راه‌ندازی این مرکز در کاهش 100 درصدی مرگ ناگهانی ورزشکاران توفیق داشتیم درست نیست. به هر شکل به باشگاه‌ها توصیه اکید می‌‌کنم قبل از شروع فصل تمرینات معاینات پزشکی انجام دهند. * زمان انجام معاینات پزشکی برای تیم‌ها مناسب نیست مشکلات عمده برای انجام تست پزشکی بازیکنان نامناسب بودن زمان آن است به طوری که اعتقاد دارم این زمان باید پیش از شروع فصل و قبل از بستن تیم‌ها توسط باشگاه‌ها صورت بگیرد، اما متاسفانه به دلیل نامشخص بودن زمان جذب بازیکن تا آخرین لحظه توسط باشگاه‌ها این امر مسیر نیست، از این رو به باشگاه‌ها توصیه می‌‌کنیم در اولین گامی که می‌‌خواهند تیم خود را تشکیل دهند در ابتدا معاینات پزشکی را در اولویت قرار دهند سپس اقدام به جذب بازیکن داخلی و خارجی کنند. * همکاری باشگاه‌ها موجب تقویت مرکز پزشکی ورزشی فوتبال ایران می‌شود تیم‌های استقلال تهران، آلومینیوم هرمزگان، فولاد خوزستان ، نفت تهران و ملوان بندر انزلی از جمله تیم‌هایی هستند که پرونده‌ سلامت برای بازیکنان آنها جهت حضور در بازی‌های لیگ برتر صادر شده و تیم‌های دیگری از جمله گهر درود، صنعت نفت آبادان و فجر شهید سپاسی بعد از شروع لیگ برتر تست پزشکی فوتبالیست‌های آنها در این مرکز انجام خواهد شد.این در حالی است که از 28 خرداد ماه کلینیک آکادمی فوتبال آمادگی خود را برای انجام تست پزشکی از بازیکنان لیگ برتر اعلام کرده بود، اما اولین معاینه پزشکی از 16 تیر ماه آغاز شد. آنچه که برای ما اهمیت دارد همکاری باشگاه‌هاست هر چقدر این همکاری تنگاتنگ باشد روند کار بهتر و مطلوب‌تر خواهد بود. همچنین در این مرکز علاوه بر حضور متخصصان پزشکی ـ ورزشی ومتخصصان ارتوپدی و تغذیه ورزشی و سایر تخصص ها مورد نیاز و روش های درمانی متفاوتی از جمله طب سوزنی، درمان‌های دستی، لیرز تراپی، مکانوتراپی، شوک ویو تراپی و انواع و اقسام الکترو تراپی انجام می‌شود که تمام این درمان‌ها مطابق با استانداردهای روز دنیاست. * این مرکز محیط کاملا ورزشی و فارغ از محیط بیمارستانی است البته نقطه مثبت و خوب این مرکز فارغ بودن از محیط بیمارستانی است به طوری که یک محیط کاملا ورزشی است و ورزشکار احساس نمی‌کند به دلیل بیماری یا مشکل خاصی به این مرکز مراجعه می‌کند در حقیقت سعی کردیم تعامل خوبی را با بازیکنان برقرار کنیم تا بدون استرس بازیکنان باشگاه‌ها برای انجام تست‌های پزشکی به این مرکز مراجعه کنند. هم اکنون هشت متخصص پزشکی ـ ورزشی به صورت صبح و بعد از ظهر در این مرکز فعالیت می‌کنند و بنا داریم در آینده در صورت افزایش فضای فیزیکی، تخصص‌های بیشتری را به این مرکز تزریق کنیم همچنین به دنبال آن هستیم تا این مرکز را از کلینیک صرف درمانی خارج وبا همکاری و نظارت کمیته پزشکی فدراسیون فوتبال به کارهای تحقیقاتی و پژوهشی نیز بپردازیم. * باشگاه‌ها در صورت تایید کمیته‌ پزشکی حق عقد قرارداد با بازیکنان خارجی دارند قضاوت پیرامون این که نمونه های ایرانی چقدر با نمونه های خارجی مطابقت دارد از الان زود است در این زمینه اظهار نظر کنیم، اما با بررسی‌هایی که نسبت به نمونه های ایرانی و خارجی داشتیم خوشبختانه در نمونه‌های ایرانی کمتر شاهد مشکلات قلبی ورزشکاران بودیم. بازیکنان خارجی علاوه بر انجام این گونه تست‌ها، تست‌های عملکردی نیز از آنها گرفته می‌شود تا عملکرد اندام تحتانی آنها مورد بررسی قرار بگیرد در حقیقت به دلیل خروج ارز از کشور قاعده انجام تست سلامت از بازیکنان خارجی سخت‌تر و بیشتر است و تا زمانی که پرونده‌ سلامت برای آنها صادر نشود باشگاه‌ها حق عقد قرارداد با آن بازیکن را ندارند. از طرف دیگر بعد از تایید پرونده‌ سلامت بازیکنان از طرف این مرکز برای تایید نهایی به کمیته‌ پزشکی فدراسیون فوتبال ارجاع داده می‌شود تا تایید نهایی برای اجازه بازی به بازیکن در لیگ برتر داده شود. ** تست‌های پزشکی فرمالیته و سفارشی نیست تمام تست‌های پزشکی که در این مرکز انجام می‌شود بر اساس استانداردهای فیفا و طبق یک مدیکال پروفایل است که فیفا اعلام کرده از بازیکنان به عمل آید. البته مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که باشگاه‌ها بعضی وقت‌ها احساس می‌کنند تمام این تست‌ها یک کار فرمالیته و سفارشی است در صورتی که ما در این مرکز تحت هیچ شرایطی کیفیت کار خود را فدا نمی‌کنیم، بلکه یک کار علمی است تا بازیکن صلاحیت دریافت گواهی سلامت را از این مرکز داشته باشد. ضمن این که در این مرکز سخت گیری بیشتر در ارتباط با بازیکنان خارجی است تا داخلی. شاید باشگاهی بخواهد با یک بازیکن مصدوم نیز قرارداد بنندد این مرکز حق دخالت در کار آن باشگاه را ندارد چون تصمیم گیرنده نهایی کمیته‌ پزشکی فدراسیون فوتبال و باشگاه است مگر این که سلامتی وی به خطر بیفتد.

نگاهى به تاریخچه ال کلاسیکو

ال کلاسیکو فقط یک مسابقه فوتبال نیست و همین مسأله این بازى بزرگ را از دیگر دربى هاى دنیاى توپ گرد متمایز کرده است. جنگ منطقه مذهبى کاتالان و پایتخت نشینان مادرید همواره در کشور اسپانیا ادامه داشته است و حالا این جنگ با نام ال کلاسیکو به مستطیل سبز کشیده شده است.

ال کلاسیکو لغتى است که هیجان، حساسیت و اضطراب را با خود به ارمغان مى آورد. بدون شک دربى ال کلاسیکو طى سال هاى اخیر، حساس ترین و مهیج ترین رقابت در دنیاى توپ گرد بوده است. با شروع رقابت هاى باشگاهى در قاره سبز، بسیارى از فوتبالدوستان براى سوت آغاز ال کلاسیکو لحظه شمارى مى کنند. 

ابرار ، حالا شمارش معکوس براى پرواز ال کلاسیکوى شماره ۱۶۰ آغاز شده است. تمامى فوتبالدوستان در سراسر جهان تنها چند ساعت دیگر به تماشاى این بازى جذاب و منحصر به فرد خواهند نشست. ال کلاسیکو همیشه جذاب بوده اما امشب با توجه به شرایط ۲ تیم در جدول این بازى بزرگ جذاب تر از همیشه خواهد بود. رئال مادرید و بارسلونا در حالى مقابل یکدیگر قرار مى گیرند که هر ۲ با ۷۷ امتیاز صدر جدول را قرق کرده اند و براى کسب عنوان قهرمانى با یکدیگر مى جنگند.آمادگى بالاى بازیکنان ۲ تیم به خصوص مسى و کریس رونالدو نیز مى تواند به جذاب تر شدن این بازى حساس کمک کند. 

نگاهى به تاریخچه 

ال کلاسیکو فقط یک مسابقه فوتبال نیست و همین مسأله این بازى بزرگ را از دیگر دربى هاى دنیاى توپ گرد متمایز کرده است. جنگ منطقه مذهبى کاتالان و پایتخت نشینان مادرید همواره در کشور اسپانیا ادامه داشته است و حالا این جنگ با نام ال کلاسیکو به مستطیل سبز کشیده شده است. ال کلاسیکو نبرد ۲ فرهنگ کاملاً مخالف در مستطیل سبز است. این رقابت منحصر به فرد در دنیاى فوتبال براى اولین بار در سال ۱۹۲۹ با نام ال کلاسیکو برگزار شد. البته قبل از آن هم ۲ تیم رئال مادرید و بارسلونا بازى هایى را مقابل یکدیگر انجام داده بودند اما کارشناسان فوتبال آغاز ال کلاسیکو را سال ۱۹۲۹ میلادى مى دانند. دقیقاً به همین خاطر است که درباره تعداد ال کلاسیکو هاى برگزار شده اختلاف نظر وجود دارد. اگر تمام بازى هاى ۲ تیم در چهار چوب رقابت هاى لیگ اسپانیا را در نظر بگیریم، به عدد ۱۵۹ مى رسیم. رئال مادرید و بارسلونا تا کنون در چهار چوب لیگ اسپانیا ۱۵۹ بار مقابل یکدیگر صف آرایى کرده اند که از این میان ۶۸ برد سهم رئالى ها و ۶۱ برد سهم آبى و انارى هاى بارسلون بوده است. ۳۰ بار نیز این ۲ تیم مقابل یکدیگر به نتیجه تساوى دست یافته اند. باید ببینیم این بار این اعداد و ارقام به چه ترتیب تغییر خواهد کرد. 

ال کلاسیکو و کتاب هاى گینس 
نبرد بارسلونا و رئال مادرید در سال ۲۰۰۹ میلادى از سوى فدراسیون بین المللى تاریخ و ارقام فوتبال به عنوان حسا س ترین و پر بیننده ترین دربى جهان شناخته شده است. هر چند که پیش از این ابعاد جهانى ال کلاسیکو بر هیچ فوتبالدوستى پوشیده نبوده اما درج این رقابت فوتبال در کتاب رکوردهاى گینس این رقابت را بزرگتر از همیشه به تصویر مى کشد. ال کلاسیکو با پوشش تلویزیونى ۲ ، ۳ میلیارد نفرى گوى سبقت را از همه رویداد هاى جهان فوتبال ربوده و به تنهایى در صدر جدول پر بیننده ترین رقابت جهان فوتبال ایستاده است. قیمت بلیت این بازى نیز یکى دیگر از رکورد هاى دنیاى فوتبال به حساب مى آید. قیمت بلیست ال کلاسیکو در بازار سیاه در بازى رفت ۲ تیم که در تاریخ هشتم آذر ماه سال گذشته برگزار شد از مرز ۳۵۰۰ یورو نیز تجاوز کرد! 

برترین گلزنان ال کلاسیکو 
رائل، مهاجم اسطوره اى کهکشانى ها با ۱۱ گل در صدر جدول گلزنان ال کلاسیکو قرار گرفته است. مهاجم کهنه کار رئالى ها تا کنون 
۱۱ بار توانسته دروازه بارسلونا را با پیراهن سفید مادرید ى ها باز کند. در آستانه ال کلاسیکو روزنامه هاى مادرید به این بازیکن لقب قاتل 
آبى و انارى ها را مى دهند.پس از رائول، لازکانو با ۸ گل در رده دوم برترین گلزنان تاریخ ال کلاسیکو قرار دارد. در رتبه هاى بعدى این رده بندى این بازیکنان قرار دارند. 
۶ گل: رگوئیرو، لوئیز انریکه و لیونل مسى 
۵ گل: اسکولا، ریوالدو و رونالدینیو 
۴ گل: روبیو ، سانودو، ونتولرا، لکوئه، ماس، آربیزا، لینه کر، اتوئو و ون نیستلروى 
۳ گل: رامون، سامیتیر، مارتین، اورایستو، رومارید ، زامورانو، رونالدو و آنرى 
برنابئو، قاتل میهمانان 
استادیوم رویایى سانتیاگو برنابئو در رقابت هاى فصل اخیر لالیگا قتلگاه میهمانان رئال مادرید بوده است. رئالى ها تاکنون ۱۵ بار در استادیوم خانگى خود مقابل رقباى اسپانیایى ایستاده اند و هر ۱۵ بازى را نیز با پیروزى پشت سر گذاشته اند. 
۱۵ بازى خانگى و ۱۵ پیروزى آمار خارق العاده اى است که شاگردان مانوئل پلگرینى از خود به جاى گذاشته اند. با توجه به این آمار به نظر مى رسد پیروزى در استادیوم خانگى رئال مادرید حتى براى تیم آماده اى مثل بارسلونا هم سخت باشد. البته بارسلونا نیز در ۱۵ بازى خارج از خانه خود فقط یک بار طعم باخت را چشیده است. 

یک ال کلاسیکوى رویایى 
امشب باید منتظر یک ال کلاسیکوى رویایى باشیم. طى چند سال اخیر در شرایطى ال کلاسیکو برگزار شده که یکى از ۲ تیم بارسلونا یا رئال مادرید با بحران مواجه بوده اند اما این بار شرایط کاملاً فرق مى کند. این بار بارسلونا در رئال مادرید در حالى مقابل یکدیگر صف آرایى مى کنند که هر ۲ تیم در اوج آمادگى بسر مى برند. بدون شک در چنین شرایطى مى توان انتظار یک بازى بى نظیر و فوق العاده تماشایى را از ۲ تیم داشت. 

شهرآورد سرخ و آبی پایتخت از نگاه آمار

عملکرد دو تیم در 69 بازی گذشته: 
* در شصت و نه دیدار گذشته تیم های استقلال و پرسپولیس 84 بازیکن دو تیم موفق به گل زدن شدند که سهم تیم استقلال 40 بازیکن و سهم تیم پرسپولیس 44 بازیکن است. 
* در تیم استقلال علی جباری و غلامحسین مظلومی هر کدام با 5 گل، عباس مژدهی 4 گل و حسن روشن، صمد مرفاوی، صادق ورمزیار و فرهاد مجیدی هر کدام با 3 گل به ترتیب در صدر گلزنان این باشگاه قرار دارند. 
در تیم پرسپولیس تهران نیز مرحوم صفر ایرانپاک با 7 گل، حسین کلانی 6 گل، همایون بهزادی و مهدی هاشمی نسب هر کدام با 4 گل و فرشاد پیوس با 3 گل، گلزنان برتر پرسپولیس به تیم استقلال محسوب می شوند. 
* غلامرضا فتح آبادی، شاهرخ بیانی و مهدی هاشمی نسب از بازیکنانی هستند که در هر دو تیم بازی کردند و موفق به گلزنی شدند. 
فتح آبادی 2 گل به پرسپولیس و یک گل به استقلال، بیانی 2 گل به استقلال و یک گل به پرسپولیس و مهدی هاشمی نسب وقتی درتیم پرسپولیس بود 4 گل به استقلال زد و زمانی که عضو تیم استقلال بود، یک گل برای این تیم به ثمر رساند. 
* تیم های استقلال و پرسپولیس از فروردین ماه سال 1347 که نخستین دیدار خود را برگزار کردند تا به حال در مجموع 69 بار مقابل یکدیگر صف آرایی کردند که در مجموع تیم استقلال در 21 بازی و پرسپولیس 17 دیدار برنده شدند و 31 بازی نیز با نتیجه تساوی خاتمه یافته است. 
* پرگل ترین دیدار این دو تیم، شهرآورد 16 شهریور 1352 است که با نتیجه شش بر صفر به سود تیم پرسپولیس تمام شد. 
* در طول 43 سال گذشته، دیدارهای چهارم، ششم و سی و هشتم دو دیدار ناتمام ماند که فدراسیون فوتبال هر سه دیدار را به سود تیم استقلال اعلام کرد. 
* تاکنون 140 گل در 69 دیدار بین تیم های استقلال و پرسپولیس رد و بدل شده است که سهم استقلال با 71 گل برابر با 71/50 درصد و سهم پرسپولیس با 69 گل یعنی 29/49 درصد است. 
* تنها دیدار سی ام دو تیم که در روز 19 اسفند سال 1367 برگزار شد، ضربات پنالتی تعیین کننده تیم پیروز میدان بود که پرسپولیس با نتیجه 4 بر 2 استقلال را پشت سر گذاشت. 
* از نظر سرعت در زدن گل، تیم استقلال رکورد دار است. علی سامره در دیدار پنجاه و سوم در دقیقه اول بازی، رضا عادل خانی و داود سید عباسی به ترتیب در شهرآورد های یازدهم و پنجاه و ششم در دقیقه سوم و امید روانخواه در دقیقه چهارم دیدار شصت و چهارم، برای استقلال تهران گل زدند. 
حسین کلانی مهاجم سرخ پوشان در دقیقه دوم دیدار ششم برای پرسپولیسی ها گلزنی کرد. 
* تیم پرسپولیس تهران از نظر گل زدن در دقایق پایانی بازی رکورد دار این دیدارهاست. مازیار زارع در دقیقه 4+90 دیدار شصت و ششم گل تساوی بخش تیمش را به ثمر رساند. 
همچنین صفر ایرانپاک در دیدار هفتم، حسین کلانی در دیدار هشتم و همایون بهزادی در شهرآورد دوازدهم در دقیقه 90 بازی برای تیم پرسپولیس گلزنی داشتند. 
پیروز قربانی مدافع استقلال در دقیقه 2+90 در دیدار پنجاه و هشتم گل پیروزی بخش آبی پوشان را به ثمر رساند. 
* تیم استقلال تهران در شهرآورد چهل و دوم در روز 27 مهر ماه سال 1375 تا دیدار چهل و نهم در نهم دیماه 1379 در هشت دیدار متوالی موفق به شکست پرسپولیس نشد. 
* شش دیدار این تیم ها ( بازی 62 تا 67) نیز با نتیجه مشابه یک بر یک به پایان رسید. 
هفتادمین دیدار دو تیم پرسپولیس و استقلال تهران روز چهارشنبه هفته جاری در ورزشگاه آزادی تهران برگزار می شود. 

روانشناسی ورزشی

"بنام خدا"

روانشناسی ورزشی

انگیختگی :

انگیختگی گونه ای حالت هوشیاری و پیش بینی است که بدن را برای هر اقدامی آماده می کند، وورزشکار در سطح بهینه آن ، بهترین اجرای خود را انجام می دهد . این حالت که به فعال سازی جسم و ذهن مربوط می شود ، به خودی خود نه خوب است ، نه بد .

این سطح در بین افراد و تا حد بسیار زیادی در بین ورزشها نیز تفاوت دارد . حتی با مرور زمان برای یک ورزشکار نیز فرق می کند .

هنگامی که بازیکن توپ را می گیرد به محرکی بیرونی پاسخ می دهد . چنین حرکتهایی برای فرد ضرورتی پدید می آورند که مورد توجه روانشناسان است .برای آنکه در بالاترین حد توانائی خود عمل کنیم باید در حالت مناسبی از فعال سازی باشیم ( نه خیلی کم، نه خیلی زیاد) در اکثر سطوح رقابت ، ورزشکاران نوعی افزایش طبیعی در انگیختگی خود ملاحظه می کنند که در اثر موقعیت محیطی ایجاد می شود به علاوه ، گرم کردن باید قدری شدید باشد که ورزشکار رابرای یک اجرای خوب برانگیزاند.

بدن چگونه انگیخته می شود ؟

پس زدن توپ کاشته از کناردروازه ، بازیکن به آن نگاه می کند و می کوشند حدس بزنند ، توپ در کجا فرود خواهد آمد .

بازیکنی که توپ به سمت محدوده او می رود ، برای مهارتوپ به سوی آن  می دود و در این میان ، انگیخته اش افزایش میابد .

در بدن این بازیکن چه روی می دهد که او می تواند این کار را انجام دهد؟

بخشی از مغز که در تنظیم انگیختگی نقش اصلی را دارد ، دستگاه فعال ساز شبکه ای ، یعنی بخشی از ساقه مغز است که نخاع شوکی را به پیش مغز       ( جایی که محل فعالیت هائی مانند اندیشیدن ،

ادراک ، آگاهی از وضعیت بدن و تنظیم جریان خون است ) مرتبط می سازد .

این قسمت از مغز با تغییرات در اطلاعاتی که دریافت می کنیم ، فعال می شود و از این رو ، به ما کمک می کند تا به موقعیت های تازه ( مثلا هنگامی که برای مهار توپ به سوی آن می رویم ) پاسخ دهیم .

بخش دیگری از مغز به نام هیپوتالاموس در تنظیم هشیاری نقش دارد و سیستم اعصاب خودکار را فعال می سازد . سیستم اعصاب خودکار که گاهی مرکز هیجان ها خوانده می شود ، فرایند های جسمانی ، از جمله ضربان قلب ، تنفس و گوارش را تنظیم می کند . این کار از طریق دو بخش این اعصاب انجام می شود .

بخش سمپاتیک که بدن را تحریک و سبب فزایش مصرف انرژی می شود

بخش پاراسمپاتیک که انرژی را حفظ می کند .

وقتی بخش سماپاتیک فعال می شود ، بدن را برای موقعیت اضطراری آماده می کند و ضربان قلب ، آهنگ تنفس و تنش عظلات افزایش می یابد . همچنین ، بدن بیشتر عرق می کند تا خنک شود . این الگو ی افزایش فعالیت ، یعنی الگوئی که به پاسخ گریز یا ستیز معروف است ، واکنش انگیختگی است .     در هنگام تعریق بدن آزادشدن قند در جریان خون سبب تامین انرژی بیشتر می شود .

همین که حالت اضطرار تمام می شود ، بخش پاراسمپاتیک برای مقابله با اثر پاسخ گریز یا ستیز اقدام می کند و کارکرد جسمانی را به وضعیت تعادل باز می گرداند . مثلا ، فعال شدن پاراسمپاتیک آهنگ تنفس و ضربان قلب را آهسته می کند و گوارش را افزایش می دهد .

رابطه انگیختگی و عملکرد :

تحقیقات زیادی برای یافتن رابطه ای بین سطح انگیختگی یا فعالیت ورزشکار و عملکرد ناشی از آن انجام شده است . هدف این تحقیقات یافتن سطح بهینه ای بوده است که در آن ، ورزشکاران بهترین اجرای خود را ارائه می کنند.

پیامداین تحقیقات ، فرضیه ای به نام« یوی وارونه » یا زیر بنای روانشناسی ورزشی است که در سال 1908 میلادی پایه ریزی شد . همانگونه که شکل نشان می دهد ، این فرضیه یک مفهوم بسیار ساده را بیان می کند .

الف. نقطه ای که ورزشکار در آن ، در حد بهینه ای هشیار و آگاه است .

ب. نقطه ای که ورزشکار در آن ، به روان افزائی بیشتری نیاز دارد .

ب

الف

پ. نقطه ای که ورزشکار در آن ، بسیار تنیده یا پیش فعال و کمتر از حد بهینه خود عمل می کند .

اجراانگیختگی / فعال سازی پ

البته گاهی اتفاق می افتد که یک ورزشکار به اندازه کافی برانگیخته نمی شود و عوامل مانند بی علاقگی ، ملال ، عملکرد رامتاثر می کنند . اگر ما به این آگاهی مجهزیم که یک ورزشکار در سطح بهینه ای از انگیزش ، بهتر عمل می کند، باید از خود بپرسیم که مربی و سایر افراد دست اندرکارچه باید بکنند تا مطمئن شوند که ورزشکار به این سطح دست پیدا می کند و تا سر حد ممکن در این سطح می ماند و روش مناسبی که در اینجا پیشنهاد می شود ،این است که پیش از هر بازی یا مسابقه ،آزمونهای پایه روانشناسی ورزشی که شامل آزمون مختصر سطح انگیختگی فرد می باشد ،برگزار شود .

ارزشیابی مربی وورزشکار از عملکرد را نیز می توان به اطلاعاتی که از آزمون حاصل می شوند ، اضافه کرد . پس از گذشت زمان ، یافتن سطح انگیختگی پیش از مسابقه که بهترین عملکرد مربوط است ، میسر می شود   .

انگیختگی به خودی خود بد یا خوب نیست ، بلکه خنثی است و در واقع ، فعال شدن سیستم است

 حدی از فعال سازی برای هر اقدامی ضروری است ، اما زیادی آن زیان بار است . دو نظر متفاوت درباره انگیختگی در پی آمده است     ( همری 1986 Hemery )

ادموسس Admoses برنده مدال طلای دوی 400 متر با مانع ، درباره بازیهای المپیک 1976و 1984 می گوید :

«روش من در گرفتن بهترین نتیجه این است که انتظار ندارم مسابقه آسان باشد . وقتی فشار وجود دارد کار آسان تر می شود به هیجان می آیی و                می خواهی کار را انجام دهی . »

باب تیسدال BubTisdall  به یکی از دانشجویان دانشگاه کمبریج اشاره می کند که با نا امیدی بر آن بود تا مسابقه ای را برای دانشگاه برنده شود و با شکست حریفی از دانشگاه آکسفورد به یک عنوان «بلو» دست یابد ، موقعیتی که چهار سال برای آن کوشیده بود و می خواست فرصتی بدست آورد . تیسدال گزارش می دهد که این « دانشجو در مرحله نهائی در خط شروع مسابقه خشکش زد ، چنانکه ناگزیر شدیم او را که بدنش مانند جسد سفت شده بود ، از آنجا برداریم »

ادموسس آگاهانه انگیختگی ایجاد می کرد تا به عملکرد مطلوب برسد انگیختگی بر این ورزشکار اثر مثبتی دارد ، در حالی که برای آن دانشجو اثر منفی داشت پیش از آنکه به اثر عوامل خاص بر عملکرد بنگریم ، سازو کارهای این دو نوع تاثیر را بررسی می کنیم .

نظریه سایق :

یکی از نخستین تعبیرها از رابطه میان انگیختگی و عملکرد ، مبنی بر این بود که هر چه انگیختگی افزایش می یابد ، عملکرد نیز بهتر می شود .

این رابطه که با خط راست نشان داده می شود ، رابطه خطی نام دارد رابطه خطی را                می توان با فرمول زیر نشان داد:

عملکرد    =  انگیختگی   ×    مهارت

این نظریه را که به سایق معروف است هال Hull   ( 1951) و اسپنس Spence   (1956) بیان کرده اند و یکی از عناصر مهم آن میزان توانائی اجرا کننده در یک مهارت است . اگر مهارت یا تکلیفی به خوبی آموخته شده باشد ، انگیختگی ، مانند انگیختگی در مسابقه ، ورزشکار را برای اجرای موفقیت آمیز مهیا می کند . از سوی دیگر ، اگر میزان مهارت وی کم باشد ، انگیختگی به عملکرد زیان می رساند و ممکن است در هنگام انگیختگی عملکردش بدتر شود . به بیان دیگر ، به نظر می رسد که انگیختگی توانائی را افزون تر می کند .

اگر مربی یا ورزشکار دریابد که سطح انگیختگی بسیار بالا ست ، برای پائین آوردن آن تا زمانی که به حد قابل قبول برسد ، می توان از روشهای آرمیدگی استفاده کرد . از سوی دیگر ، اگر سطح انگیختگی بسیار پائین باشد ، برای بالا بردن آن باید از روشهای روان افزائی استفاده کرد . روشن است که ورزشکاران باید برای کنار آمدن با شرایط غیر عادی و خسته کننده روشهای خود تنظیمی متعددی را تمرین کنند. در برنامه های تکاملی ، مربیان به استفاده از خدمات روانشناسی ورزشی تشویق می شوند .

در بخش آینده به روشهای پیشنهاد شده که در تنظیم انگیختگی / فعال سازی مفید هستند اشاره خواهد شد .